Er zijn verschillende soorten en typen (uitgezaaide) borstkanker. De verschillende typen worden vaak op verschillende manieren behandeld. Het is daarom voor je arts van belang om te weten welk type uitgezaaide borstkanker je hebt, zodat je behandelplan daarop kan worden gebaseerd.
Om bij het begin te beginnen: wat is borstkanker? Borstkanker is een kwaadaardig gezwel in je borst. Dit wordt ook wel mammacarcinoom genoemd (mamma is Latijn voor borst).
De soort borstkanker zegt iets over uit welke cellen de borstkanker is ontstaan. De soorten die we hier noemen zijn allemaal invasief (kwaadaardig): ze kunnen doorgroeien in het omliggende weefsel en ook uitzaaien in de rest van het lichaam.
Deze vorm van borstkanker komt het vaakst voor. NST staat voor: van het Niet-Speciale Type. Deze vorm van borstkanker dringt het omliggende weefsel binnen. De tumor kan uitzaaien naar andere organen. Een invasief carcinoom is ductaal, wat betekent dat het ontstaat in een melkgang in de borst.
Ongeveer 15% van alle soorten borstkanker is een invasief lobulair carcinoom (ILC).
De borst is een klier die bestaat uit cellen (die melk produceren), uit buizen (die de melk transporteren) en het tepelgebied. Een ILC kan ontstaan vanuit cellen van zowel de buis als de lob. Ook kunnen lobulaire en ductale borstkanker samen voorkomen.
De kankercellen dringen net als bij invasief carcinoom (NST) het omliggende weefsel binnen. Ook kunnen er uitzaaiingen voorkomen.
Omdat de tumor moeilijk in beeld kan worden gebracht bij onderzoek, wordt ILC vaak later ontdekt. Hierdoor is de kans groter dat bij de diagnose uitzaaiingen worden gevonden. Maar het kan ook dat de uitzaaiingen zich pas ontwikkelen na de behandeling van de borstkanker. Soms gebeurt dit binnen tien jaar na de diagnose, meestal veel later. Lobulaire borstkanker kan zelfs na twintig jaar uitzaaien. Hierdoor is de 10+ jaar overleving van lobulaire borstkanker lager dan voor het NST-type.
ILC-cellen liggen meer los van elkaar dan bij een invasief carcinoom NST, waardoor de tumor vaak alleen als zwelling van de borst te voelen is. Op een mammografie of echografie is deze tumor niet altijd goed te zien. Een MRI-scan kan dan uitkomst bieden.
De kenmerken van je uitgezaaide borstkanker bepalen het type. Welk type uitgezaaide borstkanker je hebt is van invloed op onder andere het behandelplan en je mogelijke levensverwachting.
Let op! het is mogelijk dat het type van de (eerdere) primaire tumor in de borst afwijkt van het type uitzaaiingen. Ook kunnen er verschillende type uitzaaiingen voorkomen op verschillende plekken in je lichaam.
Ruim 80% van mensen met kwaadaardige borstkanker heeft hormoongevoelige borstkanker.
Hormoongevoelige borstkanker betekent dat de borstkanker groeit door de vrouwelijke hormonen oestrogeen (ER) en progesteron (PR). Zo’n tumor heeft dan uitsteeksels (receptoren) waaraan die hormonen zich kunnen hechten.
Wat zijn receptoren?
Wat oren zijn voor de mens, zijn als het ware de receptoren voor de cel. Receptoren zitten aan de buitenkant van de cel en ze ‘luisteren’ naar signalen die van buiten de cel komen. Deze signalen kunnen onder andere worden overgebracht door hormonen.
Bij hormoongevoelige borstkanker heeft de tumor receptoren waaraan hormonen zich kunnen hechten. Dit zijn de oestrogeenreceptor (ER) en de progesteronreceptor (PR).
Lees meer over hormoongevoelige borstkanker op kanker.nl.
HER2 is een eiwit dat de groei en deling van normale borstcellen regelt. Bij HER2-positieve (HER2+) borstkanker zit er veel HER2 op de kankercellen. Daardoor krijgen de kankercellen veel signalen om te groeien en te delen.
Deze soort borstkanker komt vaker voor bij vrouwen die nog niet in de overgang zijn. Ruim 11 % van de mensen met kwaadaardige borstkanker heeft HER2+ borstkanker.
HER2+ borstkanker is vaak een agressieve tumor. Dat betekent dat de kankercellen snel groeien en delen, en dat het risico op uitzaaiingen groter is.
Lees meer over HER2+ borstkanker op kanker.nl.
Iets waar steeds meer kennis over komt: als je maar een klein beetje van het HER2 eiwit hebt, wordt dit HER2 low genoemd. Hierdoor kunnen andere behandelingen mogelijk worden. Vraag hiernaar bij je zorgverlener.
Meer informatie lees je in deze blog.
Wat is HER2-negatieve borstkanker?
Zitten er op de kankercellen niet meer HER2-receptoren dan op de gezonde borstcellen, dan heet de borstkanker HER2-negatief.
HER2-negatieve borstkanker kan 2 dingen betekenen: het gaat om hormoongevoelige borstkanker of om triple-negatieve borstkanker.
Bij triple negatieve borstkanker is je tumor drie keer negatief:
TNBC is een agressieve vorm van borstkanker. De tumor groeit vaak snel en zaait ook sneller uit dan andere vormen van borstkanker. Er zijn relatief weinig behandelopties in vergelijking met andere vormen van borstkanker.
Triple negatieve borstkanker komt vaker voor bij jonge mensen en mensen met erfelijke aanleg voor borstkanker.
Mensen met uitgezaaide triple negatieve borstkanker (TNBC) hebben gemiddeld een kortere levensverwachting dan bij andere typen borstkanker.
Lees meer over triple negatieve borstkanker op kanker.nl.
Mensen met uitgezaaide TNBC herkennen zich niet altijd in de beleving van de ziekte van mensen met andere typen uitgezaaide borstkanker. Wil je in contact komen met anderen die leven met uitgezaaide triple negatieve borstkanker? In deze besloten Facebook groep, die wordt gehost door mensen met uitgezaaide TNBC, kun je verhalen lezen en ervaringen delen.
Er bestaat ook een aantal zeldzame vormen van uitgezaaide borstkanker:
Hier vind je meer informatie over zeldzame vormen van uitgezaaide borstkanker
Borstkanker is niet alleen maar een vrouwenziekte. Ook mannen kunnen borstkanker en uitgezaaide borstkanker krijgen. Bij mannen is het zeldzaam, per jaar krijgen ongeveer 130 mannen de diagnose borstkanker. Gemiddeld zijn zij ouder dan 60 jaar en vaak is er sprake van een erfelijke aanleg.
Van alle mensen die jaarlijks in Nederland de diagnose uitgezaaide borstkanker krijgt is naar schatting 1% man. De behandeling van vrouwen en mannen verschillen niet van elkaar.
Lees hier meer over wat de diagnose uitgezaaide borstkanker voor je betekent als je een man bent.
We hebben het hier over typen borstkanker en niet over typen uitgezaaide borstkanker, omdat hiermee eigenlijk over hetzelfde rijtje wordt gesproken. Uitzaaiingen komen van de tumor in je borst, die een bepaald type borstkanker is. De uitzaaiingen zijn óf hetzelfde type, óf ze zijn veranderd (gemuteerd) in een ander type kankercellen.
Op deze pagina geven we je een omschrijving van elk type borstkanker. Voor extra informatie verwijzen we je telkens door naar de betreffende pagina van kanker.nl. Dit omdat we zeker weten dat op kanker.nl alle medische informatie up to date wordt gehouden onder toezicht van artsen.
Bronnen:
www.borstkanker.nl
www.kanker.nl
www.kwf.nl