Een belangrijke vraag om bij stil te staan is: waar wil ik sterven? Het is goed om je te beseffen, dat je hierin een keuze mag maken. Niet alleen van tevoren, ook als het moment bijna daar is.
Je kunt kiezen voor:
En verander je na het maken van je keuze toch van gedachten? Laat het weten aan je naasten en zorgverleners. Voor zover dat mogelijk is, zal er altijd naar je wens worden geluisterd.
Veel mensen willen het liefst thuis sterven. In je eigen vertrouwde omgeving. Dat kan als er voldoende ruimte is voor bijvoorbeeld een speciaal bed, als er voldoende professionele zorg is en als je beschikt over mantel- en/of thuiszorg.
Het is belangrijk om goede afspraken te maken met de mensen die voor je zorgen. Wil je per se thuis sterven, spreek dan bijvoorbeeld af dat ze niet 112 bellen als je ineens snel achteruitgaat. De kans is dan namelijk groot dat je alsnog naar het ziekenhuis wordt gebracht en daar sterft.
De mantelzorgers zijn de mensen die thuis de zorg voor jou op zich nemen. Voor hen kan de zorg in de laatste weken fysiek en emotioneel zwaar zijn. Praat er samen over en controleer af en toe of de zorg niet te zwaar wordt. Het is beter om extra mantelzorg of thuiszorg in te schakelen, dan dat je opeens toch naar het ziekenhuis of naar een hospice moet, terwijl je eigenlijk thuis wilde blijven.
Er zijn ook getrainde vrijwilligers die kunnen waken, om zo je mantelzorger een beetje te ontlasten. Hier lees je er meer over.
Sterven in het ziekenhuis klinkt in eerste instantie misschien onpersoonlijk, maar dat hoeft het helemaal niet te zijn. Meestal word je juist omringd door liefdevolle verpleegkundigen die dag en nacht voor jou en je naasten klaarstaan.
Het kan ook geruststellend zijn dat je naasten worden ontlast van de zorg, en dat lastige complicaties of vervelende klachten goed kunnen worden behandeld door professionals.
In de meeste gevallen kiezen mensen er niet zelf voor om te sterven in het ziekenhuis, maar overlijden ze er toch. Bijvoorbeeld omdat iemand al in het ziekenhuis lag en de tijd te kort was om nog naar huis te gaan. Of omdat iemand werd opgenomen met een complicatie die thuis niet meer te behandelen was.
In Nederland komen steeds meer bijna-thuis-huizen en hospices (ook wel: hospicevoorzieningen). Dit zijn kleine, huiselijke instellingen die zich helemaal richten op de verzorging van mensen met een terminale ziekte, die nog zo’n één tot drie maanden te leven hebben.
Zorgprofessionals en vrijwilligers werken samen om de laatste dagen van je leven zo aangenaam mogelijk te maken. Ze bestrijden pijn en andere klachten, ze stimuleren sociaal contact, zijn een luisterend oor en organiseren activiteiten.
Er zijn vaak zo’n zes tot acht kamers, een woonkamer en een keuken. In een hospicevoorziening heb je meestal je eigen kamer. Je naasten zijn dag en nacht welkom en mogen vaak ook blijven logeren.
Via de palliatieve zorgzoeker vind je hospicevoorzieningen bij jou in de buurt.
Overweeg je om je laatste dagen in een hospice door te brengen? We raden je dan aan om van tevoren al eens langs te gaan om kennis te maken. Je krijgt dan een beeld van de sfeer en van de omgeving waar je terecht komt. Dit kan een geruststelling zijn.
Tip: Vind je het niet fijn om alleen op bezoek te gaan bij een hospice? Misschien kun je samen met een of meer lotgenoten een hospice-tour maken.
De kosten voor je verblijf in een hospice worden vaak vergoed. Check vooraf je verzekeringspolis of vraag het na bij je zorgverzekeraar.
Lees hier informatie van de overheid over het hospice.
Op de site Over palliatieve zorg vind je onder andere meer informatie over het kiezen en regelen van de plek van sterven.