Mijn nieuwe werkelijkheid

‘Je wordt niet meer beter.’ Deze zin heeft je leven waarschijnlijk op z’n kop gezet. Opeens is alles wat je altijd als ‘normaal’ beschouwde helemaal anders. Bijvoorbeeld je toekomst, je gedachten, de relatie met je lichaam. Maar ook je dagelijkse leven, de focus voor je werk en de band met je naasten. Hoe kun je jezelf staande houden in deze nieuwe werkelijkheid?

Omgaan met je nieuwe werkelijkheid

Bij een ziekte zoals uitgezaaide borstkanker krijg je tijdens het ziekteproces steeds te maken met plotselinge veranderingen en met momenten van hoop en tegenslag, die je totaal kunnen verrassen. Als je jezelf overeind wilt houden tussen al die onzekerheid, helpt het om je veerkracht te versterken.

‘In eerste instantie was ik verdrietig, daarna heb ik me vrij snel neergelegd bij de mededeling. Ik dacht: het is nu eenmaal zo. Ik kan het leven toch niet de kant op sturen die ik wil. Het gaat zoals het gaat. Acceptatie geeft ook ruimte.’ – Charlotte

Wat is veerkracht?

Veerkracht is het kunnen herstellen van stress of tegenslag. Veerkracht helpt je om te accepteren wat je overkomt.

Veerkracht betekent niet: ‘vechten’ of ‘altijd maar sterk zijn’. Een veerkrachtige reactie begint juist met het accepteren en toelaten van je emoties. Veerkracht begint met het aanvaarden van de situatie: je hebt uitgezaaide borstkanker en daar zul je mee leren leven.

Het is belangrijk dat je jezelf hier de tijd voor gunt. Na een poosje zul je merken dat je ‘terugveert’ naar je oude zelf. Of misschien ben je zelfs sterker geworden.

Iedereen heeft veerkracht

De een heeft van nature meer veerkracht dan de ander. Maar voor iedereen geldt dat je zelf je veerkracht kunt trainen en vergroten. Want iedereen heeft verschillende eigenschappen, die helpend zijn in moeilijke omstandigheden. De kunst is, om van jezelf te (leren) kennen wat deze eigenschappen zijn, zodat je die kunt gebruiken om veerkrachtig te zijn.

Hoe vergroot je je veerkracht?

Om je veerkracht te vergroten begin je met het stellen van vragen aan jezelf:

• Wie of wat geeft mij altijd energie?
• Wie of wat vrolijkt mij meestal op?
• Wie of wat heb ik nodig om de moed erin te houden?
• Wat hielp mij in andere moeilijke omstandigheden in mijn leven?
• Wat doet er echt toe in mijn leven, en wat kan ik misschien loslaten?

De antwoorden op deze vragen kunnen je helpen om daarna een stap verder te denken: hoe kun je ervoor zorgen dat deze bronnen voor jouw veerkracht in jouw leven aanwezig zijn? En als je bepaalde dingen niet meer kunt doen door de ziekte: zijn er alternatieven?

Het kan fijn zijn om hierover te praten met iemand die jou goed kent. Wie weet op welke ideeën jullie komen.

‘Veerkrachtige mensen ontkennen niet dat ze ziek zijn, maar richten zich meer op het mens-zijn dan op het patiënt-zijn.’ – Erik Olsman (zingevingsdeskundige)

Waar kun je veerkracht uit halen?

Ieder mens is anders, toch zijn er een aantal bronnen voor veerkracht die voor bijna iedereen gelden. Misschien inspireert het je, bij het bepalen wat jouw eigen bronnen zijn.

Mogelijke bronnen van veerkracht:

• Ik voel me gezien door anderen.

Het kan helpen als je weet en voelt dat je naasten zien wat je doormaakt. Dat ze begrijpen wat zwaar is voor jou. Dat ze je laten voelen dat je niet alleen bent.

• Ik laat de controle los.

Over de ziekte heb je geen controle, als je dit kunt accepteren kan dit een gevoel van rust geven.

• Ik houd hoop.

Hoop is een strategie om met tegenslag om te gaan. Hoop helpt om vooruit te kijken, of die toekomst nou langer of korter duurt. Je hebt hoop nodig om iets te gaan doen, om iets door te zetten.

Wat zorgt ervoor dat je elke ochtend opstaat? Wat geeft jou de kracht om door te gaan, ook als de omstandigheden zwaar zijn? Wat geeft jouw leven zin?

Als mens hebben we een doel nodig, klein of groot, om onszelf in beweging te houden en hoopvol naar de toekomst te kunnen kijken.

• Ik heb mijn eigen rituelen.

Een ritueel kan rust, focus en troost geven. Rituelen kunnen ook houvast bieden, ze kunnen je helpen om je leefritme in stand te houden.

Zo kun je bijvoorbeeld dagelijks een vast moment creëren om te mediteren of te bidden. Maar ook dagelijkse handelingen kunnen een ritueel zijn, zoals ‘s avonds samen eten of afwassen.

• Ik kan me ontspannen.

Leven met uitgezaaide borstkanker is stressvol. Daarom zijn momenten van ontspanning extra belangrijk. Hierdoor krijgen je hersenen tijd om te herstellen. Door te zorgen voor genoeg ontspanning heb je meer energie, betere focus en zit je lekkerder in je vel. Hierdoor kun je meer aan en wordt je veerkracht dus groter.

Schilderen, wandelen, gamen, taarten bakken, muziek luisteren, breien, yoga, lezen, in bad gaan… Alles kan, als het maar bij je past.

• Ik kan lachen.

Als je lacht, komt er endorfine vrij. Dit ‘gelukshormoon’ vermindert het gehalte cortisol (‘stresshormoon’) en vergroot de hoeveelheid dopamine en serotonine, die je gemoedstoestand positief beïnvloeden.

Oftewel, humor ontspant en is een bron van veerkracht. Door een lachbui krijg je ruimte in je hoofd. Het geeft de kracht om ook na te denken over moeilijkere thema’s. Moedig de lach dus vooral aan in je omgeving, juist in zware tijden.

• Ik slaap genoeg.

Een goede nachtrust is belangrijk voor je veerkracht. Als je bent uitgerust, zit je beter in je vel. Je bent dan beter in staat om met (plotselinge) situaties om te gaan, beslissingen te nemen en om rustiger je gevoelens en emoties te ervaren.

Lees hier wat je kunt doen voor een goede nachtrust.

Bronnen
Hersenstichting
Hulpgids ‘Je veerkracht vergroten’ 
Boek ‘De zin van het bestaan’ – Viktor Frankl
Boek  ‘Hoe kan ik nu verder? De zin van het leven na een groot verlies’ – Annemarie van Bergen