Afscheid nemen als mantelzorger

Je verzorgt als mantelzorger vol aandacht, liefde en toewijding de persoon om wie je veel geeft, tijdens de verschillende fasen van het leven met uitgezaaide borstkanker. De tijd die je samen doorbrengt, kan heel intensief en intiem zijn. Als uiteindelijk het moment van afscheid aanbreekt, kun je daar misschien vrede mee hebben en rust voelen. Maar het kan ook zijn dat je als mantelzorger die laatste fase juist extra lastig en emotioneel vindt.

Ieders situatie is anders, elk afscheid is uniek. We geven je hier een paar tips en we hebben ook een aantal sites voor je op een rijtje gezet, waar je hopelijk steun uit kunt halen.

Wat maakt afscheid nemen als mantelzorger zo lastig?

Naarmate het einde nadert, wordt de zorg voor iemand met uitgezaaide borstkanker steeds intensiever op zowel lichamelijk, geestelijk als emotioneel gebied.  

Je staat als mantelzorger ook nog eens dichtbij degene die je verzorgt, meestal ben je zelfs de partner of het kind.  

Het proces van afscheid nemen bevat daardoor meerdere lagen:  

• Het accepteren van de situatie en het omgaan met je eigen gevoelens van bijvoorbeeld verdriet, schuld, angst of boosheid. 
• Het lichamelijk en geestelijk ondersteunen van je naaste in de laatste fase, waarin het doel van de verzorging is verschoven. In plaats van kwaliteit van leven, focus je nu op kwaliteit van sterven.  
• Het regelen van praktische zaken, zoals: de wensen van je naaste vastleggen; communiceren met de omgeving; de uitvaart voorbereiden; de administratie afhandelen en de samenwerking met de zorgverleners.  
• Het ervaren van verlies en rouw om deze persoon, die je dierbaar is en die nu steeds meer verandert en steeds minder contact maakt. Je kunt verschillende vormen van verlies ervaren, zoals het verlies van de persoon die je naaste was; het verlies van de relatie die je had; of het verlies van je rol als mantelzorger. Lees hier meer over het ervaren van rouw als mantelzorger. 
• Het vinden van jullie vorm van afscheid nemen. Je bent de verzorger, maar jullie hebben ook een relatie. Zorg voor voldoende tijd en ruimte om samen te kunnen zijn en met rust en aandacht naar het afscheid toe te groeien. Het gaat hierbij om de wensen van je naaste, maar spreek ook uit wat jij nodig hebt om afscheid te kunnen nemen. Dit is ook een manier om nog dichter bij elkaar te komen. 

Informatie op dit platform over de laatste levensfase en afscheid nemen

Het kan geruststellend zijn om te weten wat je ongeveer kunt verwachten in de laatste levensfase van degene die je verzorgt.  

Op ons platform vind je informatie over de laatste levensfase bij uitgezaaide borstkanker en over afscheid nemen. 

• De terminale fase: Medische en algemene informatie over de laatste levensfase bij uitgezaaide borstkanker. 
• Mijn laatste levensfase: Informatie gericht op degene die uitgezaaide borstkanker heeft, maar ook voor de mantelzorger kan het handig zijn dit te lezen. 
• Afscheid nemen: Hoe bied je als naaste steun en hoe kun je afscheid nemen? 
• Nabestaande: Van naaste wordt je straks nabestaande. Hier vind je informatie, tips en manieren om steun te vinden.  

Informatie over afscheid nemen als mantelzorger

Je vindt informatie en ondersteuning over afscheid nemen als mantelzorger op verschillende sites, onder andere: 

• Mantelzorgelijk –  verhalen, tips en ervaringen over mantelzorg in de laatste fase. 
• Regelhulp, een wegwijzer van de overheid voor zorg en ondersteuning, met informatie over mantelzorg in de palliatieve fase.  
• Stervensbegeleiding – tips voor mantelzorgers die stervensbegeleiding geven aan hun naaste.  
• Zorg voor Beter – tips en adviezen voor zorgverleners en mantelzorgers bij dementie.